Wat is de impact van het coronavirus op onze mobiliteit?

“Er zijn momenteel geen files,” galmt het over de radio. Het is zeven uur in de ochtend en er is geen enkele opstopping in heel Nederland. Dat het een bijzondere tijd is, kunnen wij al lang niet meer ontkennen. Maar wat is nu de werkelijke impact van het coronavirus op onze mobiliteit? En welke mogelijkheden liggen er ondanks -en dankzij- deze wereldwijde crisis?

Geen spits en rigoureuze CO₂-reductie

Stations zijn uitgestorven, treinen en bussen zijn zo goed als leeg en op de snelwegen is het stil: het coronavirus laat haar sporen na in het Nederlandse verkeer.

Dat.mobility analyseerde ons reisgedrag met verschillende vervoersmiddelen op donderdag 19 maart en vergeleek het met een reguliere donderdag voor de coronacrisis. Zoveel meer als we fietsen en wandelen, zoveel minder gebruiken we onze auto of het OV. De uitzonderlijke situatie van deze dagen is in één klap duidelijk als we naar de spits kijken: die is er simpelweg niet meer. Ook Flitsmeister trekt de vergelijking: sinds de start van de ‘intelligente lockdown’ zijn er 38 % minder gereden kilometers, 99 % minder files, 63 % minder ongevallen en 10 % minder flitsers. Hoewel de reden allerminst positief is voor onze economie en volksgezondheid, zijn de gevolgen voor het milieu buitengewoon voordelig. De enorme vermindering van verkeer zorgt voor een wereldwijde CO₂-reductie. Op satellietbeelden van de NASA is zelfs te zien dat de luchtvervuiling boven China met gemiddeld 35 procent gedaald is.

Nieuw gewoontegedrag?

Iedereen die kan, werkt inmiddels vanuit huis. Zelfs de meest hardnekkige kantoorganger maakt kennis met Skype for Business, Zoom of Google Hangouts. Want nu we niet meer fysiek kunnen afspreken, moeten we wel overstappen naar de digitale omgevingen om samen te werken. Ons gewoontegedrag wordt radicaal doorbroken. En hoewel geforceerd, biedt deze ervaring ons ruimte voor nieuwe gewoonten. Wordt thuiswerken het ‘nieuwe normaal’, ook na het coronavirus? De keerzijde is dat werknemers openbaar vervoer ook steeds meer mijden. Al op de eerste dag van de ‘lockdown’ publiceerde OV Pro (vakblad voor Stads- en Streekvervoer) dat er maar liefst 85 procent minder treinreizigers waren in de ochtendspits. En hoewel er ook minder automobilisten zijn, had een verkeerskundige van de gemeente Amsterdam het nog stiller verwacht op de straten. Hij vermoedt dat een deel van de ov-reizigers nu in de auto zijn gestapt. Ook hier wordt het gewoontegedrag dus doorbroken; werknemers ontdekken een andere manier van reizen. En dat roept opnieuw de vraag: wordt autorijden het ‘nieuwe normaal’ voor ov-reizigers, ook na het coronavirus?

Tijd voor een nieuw mobiliteitsbeleid

De ontwikkelingen in ons land laten in elk geval zien hoe belangrijk mobiliteit voor ons is. Zowel voor onze economie en gezondheid, als voor het milieu. In deze onrustige periode kunnen we ons voorstellen dat de gemeenten en overheden even niet met onze mobiliteit bezig zijn. Tegelijkertijd horen we ook van relaties dat er nu juist ruimte vrijkomt in hun agenda. Ruimte voor verdieping, onderzoek en analyse. Vanuit de gedragsverandering werken we graag met ‘big bangs’ om gewoontegedrag te doorbreken. Een nieuwe baan, nieuwe woning, gezinsuitbreiding of de ‘biggest bang of all’: het coronavirus. Hoe kunnen we inspelen op de huidige situatie? Wat betekent dit voor nieuw mobiliteitsbeleid? En welke verbindingen kunnen we leggen tussen mobiliteit, wonen, energie en klimaat? Wij denken graag eens – digitaal – met je me!

Over &Morgen

De mobiliteitsexperts van &Morgen ondersteunen gemeenten, provincies en overheden bij verschillende thema’s rondom mobiliteit, zoals: gebiedsontwikkeling, minder hinder, stedelijke logistiek, slimme en duurzame mobiliteit, mobiliteitshubs, MaaS en actieve mobiliteit. Wij doen dit onafhankelijk en objectief. Meer weten? Neem contact op mobiliteitsadviseur Rob de Vree.

E: rob.devree@enmorgen.nl

M: 06 41 62 49 82