Fietscampagne Rij2op5 stopt na 12,5 jaar: ‘Wij waren er voor de automobilisten’

Gangmakers, zo kun je het trio dat om de tafel zit wel noemen. In de wielersport rijdt de gangmaker voor een wielrenner uit om ‘m op gang te helpen. En dat is precies wat Freerk Veldkamp, Mirjam de Boer en Marion Patist jarenlang met veel enthousiasme, kennis en inzet deden: bedrijven en hun medewerkers op gang helpen en ze verleiden om vaker de fiets te pakken. Dat lukte: Duizenden automobilisten stapten permanent over op de fiets. ‘Onze blauwdruk voor een effectieve fietscampagne wordt nu door iedereen gekopieerd, een mooier compliment kunnen we niet krijgen.’ Een mooi moment om na 12,5 jaar te stoppen en het stokje door te geven aan &Morgen en Syndesmo.

Gluren bij de buren

Wat maakte Rij2op5 als eerste fietscampagne zo bijzonder? ‘Alle eerdere mobiliteitscampagnes waren op automobilisten gericht. Die kregen bijvoorbeeld geld om de spits te mijden,’ vertelt Freerk. De overheid wilde graag het aantal fietsforenzen vergroten. ‘Samen met een aantal bedrijven bedachten we daarvoor Rij2op5. Best uniek: we stelden hun wensen centraal en ze bedachten ook zelf acties.’ Zoals het Bikkelseizoen en een wedstrijd tussen de autorijdende directeur en een fietsende medewerker om te kijken wie het snelst op kantoor was. ‘Het zorgde dat bedrijven Rij2op5 echt omarmden als iets van henzelf,’ zegt Mirjam. ‘Vroegen we bedrijven om prijzen voor de fietsenstallingsloterij, dan kwam de Makro met een vispakket en een ander met een overnachting in een watertoren. Iedereen voelde zich betrokken en wilde niet voor de ander onderdoen. Al die acties zetten wij in draaiboeken om daarmee weer andere bedrijven te inspireren, gluren bij de buren! Heel praktisch, doelgericht en persoonlijk.’

Niet voor fietsers

Ook uniek was dat Rij2op5 zich niet richtte op de fietser maar juist op de automobilist. ‘We waren er niet op uit om autoliefhebbers volledig te bekeren tot fietsers,’ legt Marion uit. ‘Hou je van autorijden en heb je niks tegen de fiets? Pak dan eens twee van de vijf dagen de fiets en kijk hoe dat bevalt. Dat was onze boodschap. We wilden mensen verleiden, niet overtuigen.’ Die aanpak werkte heel goed, soms zelfs iets té goed. Freerk: ‘De ING in Leeuwarden vroeg ons na een paar jaar te stoppen met fietsstimulering op hun bedrijfsterrein. De grote hoeveelheid geparkeerde fietsen nam te veel parkeerplaatsen in beslag.’ Ook dat was een kenmerk van Rij2op5: ze gingen niet over één nacht ijs. ‘Blijvend anders reizen? Dat bereik je niet in drie weken,’ legt Mirjam uit. ‘Wij begeleidden bedrijven een jaar lang.’ Met deze aanpak trok het Rij2op5 team de afgelopen jaren door het hele land; van individuele werkgevers naar bedrijventerreinen en van grote en middelgrote bedrijven naar MKB’ers.

Ambassadeurs

Een andere succesfactor was de inzet van fietsambassadeurs. Mirjam: ‘Voor een verhuisbedrijf rekenden we voor hoe hun fietsregeling werkte. Daarop kochten heel veel vrachtwagenchauffeurs een fiets die ze trots aan elkaar lieten zien. Als je niet met de fiets kwam, kreeg je zelfs commentaar.’ Freerk vult aan: ‘fietsen was in het begin bijna een taboeonderwerp, dat deed je niet. Bij onze kick off’s applaudisseerden collega’s voor fietsers. We zetten ze echt in het zonnetje.’ Fietsambassadeurs wisselden verhalen en foto’s uit, onder het motto ‘Je weet niet wat je ziet’. Marion: ‘die slogan was een gouden greep. Fietsers deelden foto’s van vossen onderweg, verbaasden zich erover dat je met de fiets sneller was dan met de auto en dat ze kilo’s afvielen.’ Zelf was het trio uiteraard ook ambassadeur. ‘Het promotieteam? Dat waren we zelf,’ beaamt Freerk. ‘Inclusief hesjes en een campagnedoos vol gadgets bij de kick off. Dat was arbeidsintensief maar hielp wel enorm om de campagne goed te starten en bedrijven echt mee te krijgen.’

Blauwdruk

De vele ludieke acties, bedrijven zelf een stem geven, de automobilist verleiden, een persoonlijke aanpak en fietsambassadeurs inzetten: Rij2op5 vormde in veel opzichten de blauwdruk voor de vele regionale en landelijke fietscampagnes die volgden. Waarom stoppen ze met deze succesvolle campagne? Freerk: ‘fietsen en fietsstimulering zijn gemeengoed geworden. Iedereen weet dat fietsen gezond is. Een e-bike of speed-pedelec proberen of een fietsenmaker op het werk laten komen? Dat was echt innovatief toen wij ermee begonnen, nu doet iedereen het.’ Marion is daar ook trots op: ‘als je gekopieerd wordt, ben je goed. Bedrijven, gebieden en regio’s kunnen het nu prima zelf oppakken.’

Doorfietsen

Hebben de ervaren gangmakers nog tips? Freerk: ‘Hou het praktisch en concreet, bij en van de mensen zelf.’ Mirjam is het daarmee eens: ‘sluit aan bij de belevingswereld van je medewerkers en bij wat je als bedrijf wil.’ Marion voegt toe: ‘weet wie je precies wil bereiken.’ Het trio pleit voor het gebruik van een ‘routekaart voor fietsstimulering’. Marion: ‘Als bedrijf heb je een hele route af te leggen om fietsen zo aantrekkelijk en makkelijk mogelijk te maken. Denk aan goede voorzieningen zoals een fietsenstalling en regelingen zoals een fietsvergoeding. En gebiedsgericht kun je samen met collegabedrijven en overheden fietsinfraproblemen in de omgeving oplossen. Mijn collega’s van Syndesmo helpen werkgevers daarbij met een stappenplan fietsstimulering. Ik blijf mijn kennis en ervaring via hen én via &Morgen graag inzetten om fietsen te stimuleren. Fietsen is na 12,5 jaar Rij2op5 gewoon in mijn DNA gaan zitten.’

Wil je meer weten over fietsstimulering? Neem dan contact op met fietsexpert Marion Patist.

marion.patist@enmorgen.nl
telefoon 06 144 454 27